زمینه گرایی در فقه

Authors

حسین واله

abstract

رویکرد اتمیستی در فهم نصوص دینی در اجتهاد، نظامی فقهی به بار می آورد که احکامی اجرا نشدنی دارد، ملاک مندی احکام را به تعارفی تجملی فرو می کاهد، ربط روشنی با مقاصد شریعت ندارد، به نصوص مراجعۀ گزینشی می کند و بسیاری از نصوص دینی را وامی نهد. در مقابل، رویکرد زمینه گرا به نصوص، منظومه ای فقهی به بار می آورد که هیچ حکم اجرا نشدنی ا ی ندارد، ملاک محور است، تحقق مقاصد شریعت را هدف می گیرد، همۀ آموزه های دین را در مقام استنباط در نظر می گیرد، بحران های جاری در فقه را حل می کند و ادامۀ مشی اصولی در مقابل مشی اخباری است. در این مقاله، پس از تبیین زمینه گرایی و ابعاد آن، نشان می دهیم که زمینه گرایی ادامه همان مشی اصولی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ثابت گرایی حساس به زمینه ی فاعل معرفت و زمینه گرایی معرفتی

زمینه گرایی معرفتی دیدگاهی در معرف تشناسی است که بر مبنای آن محتوای معناشناختیاسنادهای معرفتی نسبت به زمینه اسناددهنده تغییر م یکند. این دیدگاه در مقابل دیدگاه غالب درمعرفت شناسی یعنی ثابت گرایی قرار دارد. معرفت شناسان به طور سنتی معتقدند محتوایمعناشناختی اسنادهای معرفتی در هر زمین های ثابت است. به تازگی گروهی از ثاب تگرایان دیدگاهیرا معرفی کرده اند که به ثابت گرایی حساس به زمینه ی فاعل معرفت م...

full text

زمینه گرایی در شهرسازی

زمینه گرایی – یکی از دیدگاه های رایج در شهرسازی – زمینه را به مثابه رویدادی تاریخی می پندارد، که عناصر شهر در درون آن، شناخته، پرداخته و ساخته می شوند. دیدگاه مزبور ابتدا به جنبه های صرفاً کالبدی توجه داشت، اما به تدریج به ابعاد انسانی گرایید و حوزه مطالعات خود را به وجوه اجتماعی – فرهنگی جامعه گسترش داد. در این دیدگاه، ایده ها و عناصر شهرهای گذشته در شکل دادن به کالبد شهرهای معاصر حضور دارند. ب...

full text

اسلام گرایی در فلسطین و زمینه های آن

اسلام‌گرایی در فلسطین زمینه‌های متعددی دارد که برخی از مهمترین آنها عبارتند از:رشد جمعیت و افزایش نرخ بیکاری،ناامیدی از مذاکرات صلح، نارضایتی از حکومت خودگردان،سرخوردگی از کشورهای عربی،اخراج نیروهای‌ اسرائیل از جنوب لبنان و جهانی شدن ارتباطات و فرهنگ غربی.در این مقاله پس از بررسی زمینه‌های یادشده،دربارهء جنبشهای اسلام‌گرا مانند حماس،جهاد اسلامی، حزب الله و جنبشهای اسلام‌گرا در داخل اسرائیل و مو...

full text

عقل ‏گرایی و نقل‏ گرایی در فقه سیاسی شیعه

پیدایی گرایش‏های نقلی و عقلی در میان مسلمانان ناشی از توجه خاص هرکدام به برخی از آیات بود که این آیات، برخی مؤید عقل هستند و بعضی مؤید تعبد. این اختلاف نگرش به قرآن، سبب شکل‏گیری دو مکتب معتزله و اشاعره در اهل سنت و دو گرایش اصولیون (عقل‏گرایان) و اخباریان (نقل‏گرایان) در شیعه شد که خود زمینه بسیاری از منازعات مذهبی، اجتماعی و حتی سیاسی را فراهم ساخت. فرآیند تطور نگرش عقل‏ گرا در مذهب امامیه ا...

full text

تحقیق در زمینه احکام ارکان وقف در فقه و حقوق بر اساس فقه استدلالی

موضوع این مقاله، تحقیق در احکام مهم فقهی «وقف» بر اساس فقه استدلالی و استنباط آن احکام از کلمات اهل بیت عصمت وطهارت(ع) است؛ احکامی که بسیار مورد ابتلاست. «وقف» عبارت است از این‌که عین مال حبس گردد؛ یعنی از تصرّف مالکش و در برخی موارد از تصرّف مالکانه دیگران منع شود و منافع آن، در جهتی که واقف تعیین می‌کند آزاد گذاشته شود. پس، حقیقت وقف، حبس می‌باشد. مهم‌ترین قاعده فقهی که در باب وقف استفاده می‌شو...

full text

زمینه های اجتماعی اسلام گرایان ایران و پسااسلام گرایی ترکیه

Turkey and Iran are two important  muslim countries in the Middle East, but they have two different kinds of government. Iran has an Islamic government which has power and propose Islam as a comprehensive plan for all dimensions of human life and also knows itself as responsible for implementing Islamic laws in society and its foreign policy. But in Turkey, despite of emphasizing on Islamic ide...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)

Publisher: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم

ISSN

volume 16

issue 62 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023